عفونت بيمارستانی دستگاه عصبی

یکی از انواع عفونتهای بیمارستانی که با مرگ و میر و ناخوشی قابل ملاحظه ای همراه است، عفونت بیمارستانی دستگاه عصبی
مرکزی است و شامل عفونتهای داخل مغزی مانند آبسه مغز، مننژیت یا ونتریکولیت و عفونت شنت می باشد. عفونتهای دستگاه عصبی
مرکزی در نوزادان در بخشهای مراقبت ویژه شامل 2 تا 17% کل موارد عفونت بیمارستانی می گردد و در بخشهای مراقبتی ویژه
اطفال در بعضی مراکز میزان این عفونت ها به 25% می رسد. در بین بیمارانی که جهت آنها شنت مایع مغزی نخاعی تعبیه می گردد،
در 5/4 تا 24% موارد عوارض عفونی رخ می دهد.
عوامل خطر برای ایجاد عفونت شنت مایع مغزی نخاعی عبارتند از سن کم بیمار (نوزادان کوچکتر از 3 ماه)، جراحی توسط جراح غیر
مجرب، عمل جراحی طولانی مدت، خونریزی داخل مغزی و نارس بودن نوزاد. عفونت شنتهای بطنی صفاقی معمولا طی 3 ماه بعد از
کارگذاری آنها رخ می دهد و از لحاظ سبب شناسی، استافیلوکوک در 75% موارد (استافیلوکوک اورئوس در 25% و استافیلوکوک
اپیدرمیدیس در 50% موارد) و باکتریهای گرم منفی روده ای در 20% موارد عامل عفونت هستند.
شایعترین نشانه بالینی عفونت شنت مغزی، اختلال عملکرد شنت است و سردرد، تحریک پذیری، خواب آلودگی ، تهوع و استفراغ، و
تغییر در وضعیت مغزی یافته های شایعی بشمار می آیند. بنابراین در هر بیماری که شنت بطنی دارد و دچار علایم بدکار کردن
شنت شده باید به عفونت شنت مشکوک شد. جهت تشخیص عفونت، تهیه نمونه از شنت و بررسی آنالیز، اسمیر و کشت نمونه ضروری است.
درمان عفونت شنت عبارتست از خروج شنت، درناژ بطنی خارجی (ونتریکولوستومی) و تجویز آنتی بیوتیک وریدی مناسب بر علیه
شایعترین میکروبها. جهت پیشگیری از عفونت شنت، در مراکزی که شیوع عفونت شنت در حد بالایی قرار دارد، استفاده از آنتی
بیوتیک پروفیلاکسی قبل از عمل جراحی تعبیه شنت توصیه می شود.

نکات مهم برای مراقبت از شنت مغزی

1. عفونت خارجی :
   بیمار با قرمزی و حساسیت روی ناحیه پمپ و یا مسیر شنت و حتی حساسیت شکم مواجه شود.
2. عفونت داخلی :
   بیمار دچار علایم تب لرز و یا سردرد و کاهش هوشیاری و شکم درد شود.
3. انسداد جزیی یا کامل
   شنت بخوبی کار نمیکند و بعلت بسته شدن وظیفه اش را انجام نمی دهد ممکن است پمپ بیمار خالی باشد و یا خالی نشود.
   بیمار علایم قبل از عمل را پیدا می کند و اغلب سردرد و تهوع دارد.
4. کم کاری یا پر کاری
   بعلت نامناسب بودن فشار شنت ممکن است شنت بیش از اندازه یا کمتر از میزان مورد نیاز آب مغزی را خارج کند لذا بیمار
   علایم مختلفی پیدا می کند از سردرد تا سرگیجه، تهوع و حتی ممکن است خونریزی مغز رخ دهد.

در همه موارد بالا بایستی سریعا به پزشک مراجعه شود و اقدامات اورژانسی انجام گیرد.
بطور کلی پس از کارگذاری شنت بایستی پانسمان تمیز و مناسب در محل تعبیه شنت ده روز تا دو هفته صورت گیرد و از فشار دادن
و صدمه زدن به پوست جدا جلوگیری شود.
در صورت بروز علایم هشدار مثل تب، لرز، سردرد، تهوع، استفراغ، شکم درد، اختلال حافظه، ضعف اندامها و .. بایستی به پزشک
جراح مراجعه کرد.
کنترل دوره ای شنت با سیتی اسکن و معاینات منظم ضروری است.
هر زمان عوارض شنت بروز کند اقداماتی مثل تعویض شنت و یا تغییر ان قابل انجام است.
در مورد نوزادان و کودکان با افزایش سن و افزایش قد، خطر کوتاه شدن یا شکستگی شنت از داخل وجود دارد و بعلاوه پوست نازک
سر در نوزادان به راحتی قابل صدمه دیدن است لذا توجه ویژه ای را می طلبد.